De Britse regering heeft beloofd wetgeving die het scheidingsakkoord met de EU ondermijnt, in te trekken.
Het scheidingsakkoord is belangrijker geworden, omdat dit regelt wat er gebeurt als er geen handelsakkoord komt tussen de EU en het VK.
De kans op een no deal-Brexit is nog altijd aanwezig, nu de onderhandelingen tussen de twee partijen uiterst stroef verlopen.
De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk hebben hun meningsverschillen over het terugtrekkingsakkoord voor het Verenigd Koninkrijk opgelost. De Britse regering belooft wetgeving die inbreuk maakte op dat akkoord in te trekken. De wetgeving had de woede van Brussel gewekt.
Het conflict over de scheidingsakte zat de onderhandelingen over een handelsakkoord in de weg. Dat akkoord moet ingaan zodra de Britten de EU op 1 januari ook in de praktijk achter zich laten.
Maar nu is er “principe-overeenstemming over alle kwesties”, zei de Britse minister Michael Gove. Ook over de grens tussen Noord-Ierland en Ierland, waarover de EU en het VK botsten.
In oktober 2020 werd het scheidingsakkoord beklonken. Dit is in essentie bedoeld als een noodregeling, op het moment dat er eind dit jaar geen handelsakkoord is tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk. In dat geval vallen de EU en het VK per 1 januari 2021 terug op de regels van de Wereldhandelsorganisatie en komen er wederzijds invoertarieven. De zogenoemde no deal-Brexit.
De overeenkomst die de Britse premier Boris Johnson afgelopen jaar sloot met de Europese Unie over het scheidingsakkoord regelt drie dingen:
- De finale rekening die de Britten betalen als ze afscheid nemen van de EU.
- De rechten van Britse burgers in de EU en Europese burgers in het VK na de Brexit.
- De locatie van de toekomstige handelsgrens tussen Ierland en Noord-Ierland (die komt in de Ierse Zee tussen Noord-Ierland en het Britse hoofdeiland).
Vooral punt drie van het scheidingsakkoord over de situatie in Noord-Ierland is cruciaal. In de opzet van het scheidingsakkoord komt er de facto een grens te liggen in de Ierse Zee tussen het Britse hoofdeiland en Ierland. Dit maakt het mogelijk om de grens tussen Noord-Ierland en de Republiek Ierland open te houden.
Premier Boris Johnson zorgde eerder dit jaar voor ophef met een Britse wet die het mogelijk zou maken voor het VK om eenzijdig af te wijken van de afspraken in het scheidingsakkoord. Maar het VK heeft nu dus beloofd die wet in te trekken.
Dit alles is van groot belang, omdat de onderhandelingen over het sluiten van een handelsakkoord uiterst moeizaam verlopen. Binnen twee dagen moet duidelijk zijn of meningsverschillen over de visserij, een gelijk speelveld voor bedrijven en de handhaving van afspraken, overbrugd kunnen worden.
De Europese Commissie sluit de voortzetting van de onderhandelingen over een handelsverdrag met het Verenigd Koninkrijk na 1 januari niet uit. Als Brussel en Londen niet voor 31 december een akkoord hebben kunnen bereiken, en er een no-dealsituatie ontstaat, kan er volgens een woordvoerder toch verder onderhandeld worden.
De EU is echter ook afhankelijk van de Britse regering, omdat die zelf de jaarwisseling als harde deadline heeft ingesteld voor het bereiken van een handelsakkoord.